Historycznie w głównej mierze kuchnia ta opierała się na potrawach z mąki, kasz z dodatkiem grzybów, kapusty, serów czyli tego co było najbardziej dostępne.

Dziś możemy wręcz mówić o kuchni regionalnej ziemi janowskiej, z której najbardziej rozpoznawalną potrawą jest Gryczak Janowski uznawany za lokalny smakołyk. Jego alternatywne nazwy to kaszak, pieróg gryczany zwany też reczczanym przygotowywany w wielu odsłonach na słodka, kwaśno, z miodem, miętą, żurawiną czy czarnymi jagodami w wersji najsłodszej.

Wersja miodowa okraszona jest słynnym miodem gryczanym janowskim, znanym nie tylko w regionie z powodu swoich szczególnych właściwości leczniczych.

Kuchnia janowska słynie również ze szczególnej zupy tzw. „trześnianki”. Jest to zupa owocowa, najczęściej jagodowa lub wiśniowa i co ciekawe podawana jest z ziemniakami, również w wersji z zabielana śmietaną.

Wyjątkowym specjałem kuchni janowskiej jest ciasto – tzw. marchwiak. Jest to rolada nadziewana surową marchwią z makiem oraz cukrem.

Tradycja kulinarna ziemi janowskiej ściśle związana jest z kalendarzem liturgicznym, z czym wiąże się przygotowywanie potraw postnych na czas poprzedzający najważniejsze święta. Na stole wigilijnym można tu często spotkać gołąbki nadziewane kaszą gryczaną w polewie grzybowej, a w Wielkim Tygodniu kaszę gryczaną z cebulą i olejem lnianym oraz barszcz czerwony z ziemniakami. Choć potrawy te wydają się być proste i skromne, to z pewnością są całkiem zdrowe.

Region janowski, a jakże słynie również z produkcji wyśmienitych nalewek. Najbardziej znane to zarejestrowane jako produkty tradycyjne: Żurawinówka momocka oraz nalewka miodowa janowska, obydwie oczywiście „zrobione” na bazie lokalnych zasobów leśnych.

Zdjęcia do niniejszego artykułu udostępniło nam Muzeum Regionalne w Janowie Lubelskim.